ماتیکان ماه فروردین روز خرداد »

Atash

افتخاری
2013-07-17
1,568
3,723
0
ادبیات مزدیسنی :
« ماتیکان ماه فروردین روز خرداد »

پیشگفتار :
کتاب ماه فروردین روز خورداد یا ماتیکان ماه فروردین روز خورداد کتاب کوچکی است که به زبان پهلوی نوشته شده است . زمان نگارش این اثر را در دوران پادشاهی خسرو پرویز دانسته اند . این اثر در واقع نوعی روزشمار است درباره ی خجستگی روز ششم فروردین است ( که در ایران باستان روز خرداد نامیده میشد ) و در آن رویداد های اساطیری برجسته ای که از آغاز آفرینش تا پایان جهان در این روز روی داده یا روی خواهد داد , نگاشته شده است . پدید آمدن انسان در زمین و مرگ ایرج به دست برادرانش سلم و تور , از رویداد های مهم یاد شده در این اثر است .
از آنجا که تنها چهره ی فرمانروایی تاریخی نامبرده شده در این کتاب , خسرو پرویز ( خسرو هرمزان ) است تاریخ نبشته را در دوره ی کشور داری او دانسته اند . و از آنجا که از نبرد خسرو پرویز با هراکلیوس , قیصر روم در این کتاب یاد نشده تاریخ نگارش آن را در حدود سال های 607-608 میلادی دانسته اند .
ماه فروردین روز خورداد برگرفته از کتاب " متن های پهلوی " پژوهش استاد سعید عربان , گرد آوریده ی جاماسپ جی دستور منوچهر جی جاماسپ آسانا , تهران انتشارات علمی 1391 است .
( با سپاس از اقای علیرضا کیانی )
.............
متن کتاب ماتیکان فروردین ماه روز خرداد :


به نام دادار هرمزد



ماه فروردین روز خورداد
1 – اشو زرتشت از هرمزد پرسید که برای چه مردمان , ماه فروردین روز خورداد را از دیگر روز ها بزرگتر , بهتر و گرامی تر دارند .
2 – هرمزد پاسخ داد که ای سپیتمان زرتشت , در ماه فروردین روز خورداد , جان جهانیان را آفریدم .
3 – در ماه فروردین روز خرداد , ایر و نیز انیر را بن پیدا بود .
4 - در ماه فروردین روز خرداد , کیومرث اندر جهان پیدایی آمد .
5 - در ماه فروردین روز خرداد , کیومرث ارزور را کشت .
6 - در ماه فروردین روز خرداد , مهری و مهریانی ( مشی و مشیانه ) از زمین فراز رستند .
7 - در ماه فروردین روز خرداد , هوشنگ پیشدادی اندر جهان به پیدایی آمد .
8 - در ماه فروردین روز خرداد , تهمورث اهریمن دروند را به باره کرده برای سی سال .
9 - در ماه فروردین روز خرداد , جم جهان را بی مرگ کرد , پیری ناپذیر کرد .
10 - در ماه فروردین روز خرداد , جم پیمانه ای را که از دوزخ آورده بود اندر جهان به پیدایی آمد .
11 - در ماه فروردین روز خرداد , جم استودانها کَند و به مردمان فرمود کندن , چون آنان فرموده ی جم را دیدند , روز به نوروز کردند و نوروز نام نهادند .
12 - در ماه فروردین روز خرداد , فریدون بخشش جهان کرد .
13 – روم را به سلم داد و توران را به تور و ایرانشهر را به ایرج داد .
14 – و سه دُخت بُخت , خسرو شاه تازیان را به خواست و به زنیِ پسران داد .
15 – سلم و تور نسبت به پدر نافرمانبردار شدند , و ایرج برادر خویش را کشتند .
16 - در ماه فروردین روز خرداد , منوچهر بر کین ایرج بیرون آمد و سلم و تور را به کین ایرج بکشت .
17 - در ماه فروردین روز خرداد , سام نریمان سناویزک دیو را بکشت .
18 - در ماه فروردین روز خرداد , سام نریمان اژدهاک را بکشت .
19 - در ماه فروردین روز خرداد , کیومرث ارزور اهریمن زاده را بکشت .
20 - در ماه فروردین روز خرداد , کیخسرو سیاوشان , افراسیاب تورانی را به کین پدر خویش بکشت .
21 - در ماه فروردین روز خرداد , کیخسرو سیاوشان با شکوه به گرودمان شد .
22 - در ماه فروردین روز خرداد , منوچهر و آرشِ شیوا تیر , سرزمین از افراسیاب تورانی باز ستاندند .
23 - در ماه فروردین روز خرداد , کیخسرو سیاوشان , پادشاهی را لهراسپ بسپارد و خود به پیروزگری به گرودمان شد .
24 - در ماه فروردین روز خرداد , زرتشت اسپیتمان به بینش و همپرسگی هرمزد خدای رسید .
25 - در ماه فروردین روز خرداد , زرتشت اسپیتمان دین مزدیسنان را از هرمزد خدای پذیرفت .
26 - در ماه فروردین روز خرداد , کِی گشتاسپ شاه از زرتشت دین پذیرفت .
27 - در ماه فروردین روز خرداد , هجده چیز به هجده سال به خسرو هرمزان رسید .
28 - در ماه فروردین روز خرداد , بهرام ورجاوند از هند به پیدایی آید .
29 - در ماه فروردین روز خرداد , پشوتن گشتاسپان از کنگدژ به ایرانشهر آید و دین مزدیسنان را رایج کند .
30 - در ماه فروردین روز خرداد , هوشیدر زرتشتان به بینش و همپرسگی هرمزد خدای رسد و دین مزدیسنان را از هرمزد خدای به یکبار بیاموزد و از بر کند و خورشید را به میان آسمان به نیمروز ده شبانه روز بازگیرد , و مردمان را نسبت به دین مزدیسنان بی گمان کند و هزاره هوشیدر را بُن آغاز باشد , و آن زرتشت به سر بُود .
31 - در ماه فروردین روز خرداد , سام نریمان اژدهاک را بکشد و خود در هفت کشور به خدایی بنشیندند , چندی پس کیخسرو بدو پدیدار آید و سام را به کیخسرو بسپارد .
32 – پنجاه و هفت سال کیخسرو , هفت کشور خدای بود و سوشیانس موبدان موبد بود .
33 – و پس از آنکه گشتاسپ شاه را کالبدمند کند , کیخسرو پادشاهی را به گشتاسپ سپارد و سوشیانس موبدان موبدی را به زرتشت پدر خویش سپارد .
34 - در ماه فروردین روز خرداد , هرمزد خدای رستاخیز و تن پسین کند , آنگاه جهان بی مرگ و پیری ناپذیر و بی رنج و بی پتیاره بُود .
35 – اهرمن با دیوان و دروجان و اهریمن زادگان و ساستاران ( = فرمانروایان ستمگر ) و کیگان ( پیشوایان دینی دشمن زرتشت ) و کُرپان ( = روحانیان پیش از زرتشت ) ناکار شوند , آزدیو همه ی دیوان و دروجان را به خورد و سروش اهلو آزدیو را ناکار بکند .
36 – هرمزد خدای اهریمن را بزند و گیج و ناکار بکند .
37 – به گونه ای که پیش از آن نه گنامینو و نه دام و دهش او بر زمین پاینده نبُوند .
38 – اهریمن را به همان سوراخی که اندر تاخت , برند . سر ببند و دوزخ را به هفت فلز گداخته انبار کنند .
39 – این زمین باز به ستاره پایه شود و گرودمان از آن جای که هست باز به ستاره پایه آید و همه جا گرودمان بشود .
40 – مردم بی مرگ و پیری ناپذیر بشوند , که پس از آن خورش ( غذا ) نباید کردن .
41 – و اگر کسی گوشت خورده است , او را به سن چهل ساله برانگیزند و اگر کسی گوشت نخورده است , او را به به سن پانزده ساله برانگیزند .
42 – آنان را از جای برانگیزند که جانشان از تن بشد .
43 – هر مرد که او را زن نیست , سپندارمذ , او را زن دهد و هر زن که او را شوی نیست , هرمزد او را شوی دهد .
44 – اندر پنجاه و هفت سالگی برای فرزند زایشی بُود .
45 – آن مرد را که هرگز زن نکرد و ان زن را که هرگز شوی نکرد , پس از آن بیش هرگز فرزند زایشی نبُود .
46 – مرد و زن یکی با دیگری آسایند , ولی آنان را فرزند زایشی نبُود .
47 – و به همه گاه ( زمان ) سیر و آسوده باشند و آنان را به خورش چیزی نیز آرزو نباشد و جهان , پاک بشود و مردم همیشه بی پتیاره و زیان و همیشه بی مرگ بشوند .
فرجام یافت به درود و شادی و رامش , شاد و اهلر و فرخ و دیر زیوش و پیروزگر و کامروا و کام انجام باد , کسی که این را نوشت و کسی که خویش را و نیز برای کس دیگر بخواند و کسی که کار فرماید .
ایدون باد , ایدون تر باد

..............
 
  • Like
واکنش‌ها[ی پسندها]: بچه کرد و Sina

درباره ما

  • خوش آمدید ؛ یه حسِ خوب یک انجمن است که شما می توانید در آن عضو شده از امکانات آن استفاده کرده و دوستان جدید پیدا کنید. این مجموعه دارای نظارت 24 ساعته بوده تا محیطی سالم را برای کاربران خود فراهم آورد،از کاربران انتظار می رود که با رعایت قوانین ما را برای رسیدن به این هدف یاری کنند.
    از طرف مدیر وب سایت:
    "همواره آرزو دارم که هربازدید کننده ای بعد از ورود به انجمن، با یه حسِ خوب اینجارو ترک کنه!"

منوی کاربر