دوره فرواک(سخنگویی بشر)

GULF 4 PERSIAN

سرپرست تالار
2014-03-13
701
653
0
34
سوزیانا-اندیمشک
از: فریدون جنیدی
کتاب "زندگی و مهاجرت آریائیان بر پایه گفتارهای ایرانی


پس از سیامک یعنی دوره ای که بشر در سرما دچار شکست بود، در شاهنامه از دوره ی هوشنگ نام برده میشود و نام دوره ی دیگری در میان نیست اما در دیگر کتابها نامی دیگر در بین می آید و آن «فرواک» fravaak است که پسر سیامک و پدر هوشنگ میباشد.
حمزه اصفهانی او را، «فروال» و ابوریحان بیرونی «فرواک» و «افراواک» و بن دهش «فرواک» می خوانند.
صاحب کتاب غرر اخبار ملوک الفرس، کیومرث را جد هوشنگ میداند بدون آن که از «فرواک» نام برده شود و فردوسی نیز هوشنگ را نبیره ی کیومرث میخواند نه نوه.
بنابراین اقوال دوره ای بین سیامک و هوشنگ بوده است که آن را «فرواک» می خوانیم، و اگر این وآزه را بشکافیم با حقیقتی شگفت رو به رو میشویم:
فرواک واژه ای ترکیبی است و از دو بهر ساخته شده، بهر نخست آن( فر=fra) پیشوندی است که در زبان های اوستایی، پارسی باستان، پهلوی و فارسی دری موجود است و همانست که مثلاً در فرهنگ frahang، . فرجام frajaam، و فرموش framoosh (1) موجود است و حرکت بسویی را نشان میدهد. همچون فراخواندن، و فراز رفتن و فرجامیدن و فراهم نشستن و غیره.
بهر دوم این واژه «واک» است و آن را در چند واژه میتوان بازیافت تا به فهم معنی آن کمک کند.
«واک» بهر دوم «پژواک» به معنی انعکاس و بازتاب صداست و بویژه صدا در کوهستان.
و نیز واچ دوم واژه ایواچ eevaach پهلوی به معنی آواز از همین ریشه است.
واژه ی «واچک» پهلوی که به زبان فارسی دری «واژه» به معنی کلمه خوانده میشود، از همین ریشه است.
واژه ی وچس تشتی(2) vachas-tashti اوستایی به معنی «قطعه شعر» نیز در ابتدای خود «وچ» را به همراه دارد.
واژه ترکیبی اوخذووچنگه ukhzoo vachangh به معنی سخنگو، واژه وَچ را به همراه، دارد.
واچ پهلوی که آن را به فارسی باژ یا باج می خوانند نیز عبارتست از آفرینی که ایرانیان به هنگام خوراک به آهستگی می خواندند(3)
واژه «کاواک» را که به گقته ی اسدی توسی به معنی میان تهی است به دو صورت میتوان تقطیع کرد، نخست «کا+واک» که هم وزن واژه هایی همچون خوراک، پوشاک است و نیز واژه هایی چون دانا و بینا، که در اصل داناک و بیناک بوده اند، در این صورت، «کاو» از فعل کاویدن گرفته شده است.
دیگر «کا+واک» که در بهر دوم خود «واک» را به همراه داردو در لغت فرس، این بیت از لبیبی شاهد آن آمده:
بجز عمود گران نیست روز و شب خور شش شگفت نیست از او، گر شکمش کاواک است
و هر چیز میان تهی، با ضربه از خود صدایی بر می آرد.
«واختن» به زبان پهلوی به معنی گفتن و به بیان آوردن است که از ریشه ی وَچ vach اوستايي گرفته شده، و vakaash سانسکریت که از ریشه vak آمده به همین معنی است.(4)

بنا به همه این شواهد، معنی واک در واژه «فرواک» همین صدا و آوا و سخن است، و واژه ی فرواک معنی «به سوی سخن» را به خود میگیرد.
و شاید اولین سخنگویی های بشر، با پژواک شروع شده آنجا که بشر در کوهستان، بازتاب صدای خود را از کوه میشنیده است.
و بنابراین فرضیه میتوان دوره ی پس از سیامک یعنی دوره ای را که پس از سرما در زندگی بشر ایجاد شده «دوره سخنگویی بشر» دانست، و زبانشناسان امروز، ابتدای آن را حدود سد و پنجاه هزار سال پیش احتمال میدهند.(5)

در هر حال، روایت شاهنامه حکایت از این میکند که پس از نبرد سرما، دد و مرغ و نخجیر جملگی ویله کنان بسوی کوه رفته اند و مقصود از آن، دوره ی زندگی افراد بشر، در شکاف تخته سنگهای کوهستان است.

ابوریحان بیرونی چنانکه گفته شد، هر دو صورت این واژه را در آثارالباقیه آورده، و ضمناً از قول ابوعلی محمد بن احمد بلخی شاعر، فرواک و سیامک را فزند شکم هفتم میهر و میهرانه میداند که از آمیزش آن هوشنگ به دنیا آمد و بنا به این روایت دوره با مبارزه با سرما و فرواک با یکدیگر همراه است.
در اینصورت، فرار بشر به سوی کوه و مبارزه ی او با سرما با سخنگویی، هر دو یک دوره را معین می سازد.

پی نوشت:
1.این واژه ها هنوز در نیشابور به همین صورت تلفظ میشود، در حالیکه در نقاط دیگر به صورت فراموش faraamush در آمده که دگرگون شده است.
2.یَشت ها جلد 1 صفحات 453 و 623 و «ویسپرد» کرده 13 حاشیه صفحه 55.
3.فرهنگ پهلوی صفحه 445
4.درخت آسوریک صفحه 109 و نیز(AiWb،1350 و 1330)
در زبان سانسکریت مشتقات این واژه بسیار زیاد است که از آوردن همه ی آنها چشم می پوشیم. میتوانید برای 8 واژه ترکیبی که از vak به معنی گفتار و سخن آمده به صفحه 700 اوپانیشاد، به کوشش جلالی نائینی نگاه کنید.
5.نگاه کنید به ترجمه ی خطابه ی Marcel Cohen در کاخ اکتشافات پاریس به سال 1947، در صفحه 18 کتاب زبان شناسی و زبان فارسی پرویز ناتل خانلری.

کتاب "زندگی و مهاجرت آریائیان بر پایه گفتارهای ایرانی، رویه 39 تا 41.
 
  • Like
واکنش‌ها[ی پسندها]: zohreh

درباره ما

  • خوش آمدید ؛ یه حسِ خوب یک انجمن است که شما می توانید در آن عضو شده از امکانات آن استفاده کرده و دوستان جدید پیدا کنید. این مجموعه دارای نظارت 24 ساعته بوده تا محیطی سالم را برای کاربران خود فراهم آورد،از کاربران انتظار می رود که با رعایت قوانین ما را برای رسیدن به این هدف یاری کنند.
    از طرف مدیر وب سایت:
    "همواره آرزو دارم که هربازدید کننده ای بعد از ورود به انجمن، با یه حسِ خوب اینجارو ترک کنه!"

منوی کاربر