دوبیتی های باباطاهر عریان

[روشنک m]

دوبیتی های باباطاهر عریان

باباطاهر عریان متولد همدان است و در همان شهر نیز چهره در نقاب

خاک کشید.لیکن برخی از محققین او را لرستانی و گروهی دیگر

مازندرانی قلمداد کرده اند که البته این روایات و اقوال پایه و مبنای

استواری ندارد.

سال ولادت باباطاهر بدرستی روشن نیست و تواریخ منقول بقدری

پریشان است که نمی توان از میان آنها زمان دقیق تولد او را تعیین

نمود. با تکیه بر قدیمی ترین سند موجود که در راحة الصدور نوشته

ی منجم الدین ابوبکر راوندی نقل شده و حاکی از ملاقات طغرل

پادشاه سلجوقی با باباطاهر می باشد، اواخر قرن چهرم را می توان

به عنوان سال تولد او پذیرفت.

لهجه ی دو بیتی های باباطاهر شاخه ای اززبان اوستائیست که آنها را

فهلویات می نامند. انتخاب این لهجه ی خاص از سوی او اتفاقی نبوده

بلکه آن روشن ضمیر این لهجه را برگزیده تا گوشه ای از میراث ارزنده

ی نیاکانش را حفظ کند.

با استناد به کتاب راحة الصدور راوندی که حدوداً صد و پنجاه سال پس

از وفات باباطاهر تالیف شده، این پیر عالیقدر پس از سال 447 ه.ق دار

فانی را وداع گفته است.



آرامگاه باباطاهر در همدان

برای مشاهده لینک نیاز به ثبت نام دارید؛ برای ثبت نام کلیک کنید

​

​

 

[روشنک m]

محبت آتشی در جانم افروخت
که تا دامان محشر می بایدم سوخت
عجب پیراهنی بهرم بریدی
که خیاط عجل می بایدش دوخت



نپرسی حال یار دلفگارت
که هجران چون کند با روزگارت
ته که هر روز و شو در یاد موئی
هزارت عاشقه با مو چه کارت



سیاهی دو چشمانت مرا کشت
درازی دو زلفانت مرا کشت
به قتلم حاجت تیر و کمان نیست
خم ابرو و مژگانت مرا کشت

 

[روشنک m]

ز دست دیده و دل هر دو فریاد
که هر چه دیده وینه دل کنه یاد
بسازم خنجری نیشش ز پولاد
زنم بر دیده تا دل گرده آزاد


خداوندا که بوشم با که بوشم
مژه پر اشک خونین تا که بوشمه
مم کز در برانن سو ته آیم
تو کم از در برانی واکه بوشم


هزارت دل بغارت برده ویشه
هزارانت جگر خون کرده ویشه
هزاران داغ ویش از ویشم
اشمرهنی نشمرده از اشمرده ویشه


چه خوش بی مهربونی هر دوسر بی
که یک سر مهربونی دردسر بی
اگر مجنون دل شوریده ای داشت
دل لیلی از او شوریده تر بی

 

[روشنک m]

مرا بی سر و سامان افریدن پریشانو پریشان افریدن
پریشان خاطران رفتند در خاک مرا از خاک ایشان افریدن

 

[روشنک m]

بوره* بلبل بنالیم از سر سوج
بوره آه سحر از مو بیاموج
تو از بهر گل پنج روزه بنالی
مو از به دلرامم شو و روج

* بوره:بیا


ته که میشی به مو چاره بیاموج
که این تاریک شوانرا چون کرم روج
گهی واجم که کی این روج آیو
گهی واجم که هرگز وانه ای روج

 

[روشنک m]

یکی درد و یکی درمان پسندد
یکی وصل و یکی هجران پسندد
من از درمان و درد و وصل و هجران
پسندم آنچه را جانان پسندد


دلا خوبان دل خونین پسندند
دلا خون شو که خوبان این پسندند
متاع کفر و دین بی مشتری نیست
گروهی آن گروهی این پسندند



خوشا آنانکه هر شامان ته وینند
سخن با ته گرند با ته نشینند
مو که پایم نبیکایم ته وینم
بشم آنان بوینم که ته وینند

 

[روشنک m]

هر انکس عاشق است از جان نترسد
یقین ار کند از دو زندان نترسد
دل عاشق بود گرگ گرسنه
که گرگ از هی هی چوپان نترسد


غریبی بس مرا دلگیر دارد
فلک بر گردنم زنجیر دارد
فلک از گردنم زنجیر بردار
که غربت خاک دامنگیر دارد



اگر شیری اگر میری اگر مور
گذر باید کنی آخر لب گور
دلا رحمی به حال خویشتن کن
که مورانت نهند خوان* و کنند سور

*خوان: سفره

 

[روشنک m]

مرا نه سر نه سامان آفریدند
پریشانم پریشان افریدند
پریشان خاطران رفتند در خاک
مرا از خاک ایشان آفریدند



غم عشقت بیابون پرورم کرد
فراغت مرغ بی پال و پرم کرد
به مو واجی صبوری صبوری
صبوری طرفه خاکی بر سرم کرد



خوشا آنانکه پا از سر ندونند
مثال شعله ی خشک و تر ندونند
به دل دیرم تمنای کسانی
که اندر دل تمنای ته دیرند

 

[روشنک m]

الهی گردن گردون خرد
که فرزندان آدم را همه برد
یکی ناگه که زنده شد فلانی
همه گویند فلان ابن فلان مرد


دگر شو شد که مرجانم بسوزد
گریبان تا به دامانم بسوزد
برای کفر زلفت ای پریرخ
همی ترسم که ایمانم بسوزد



دلم بی وصل ته شادی مبیناد
ز درد و محنت و آزادی مبیناد
خراب آباد دل بی مقدم ته
الهی هرگز ابادی مبیناد

 

[روشنک m]

دل عاشق به پیغامی بسازد
خمار الوده با جامی بسازد
مرا کیفیت چشم تو کافیست
ریاضت کش به بادامی بسازد



ز دل نقش جمالت در نشی یار
خیال خط و خالت در نشی یار
مژه سازم به دور دیده پرچین
که تا وینم خیالت در نشی یار

 

[روشنک m]

خداوندا به فریاد دلم رس
تو یار بی کسان مو مانده بی کس
همه گویند طاهر کس نداره
خدا یار مو چه حاجت کس


وای آن روزیکه در قبرم نهند تنگ
به بالینم نهند خشت و گل وسنگ
نه پای آنکه بگریزم ز باران
نه دست آنکه با موران کنم جنگ

 

[روشنک m]

خدایا داد از این دل داد از این دل
نگشتم یکزمان شاد از این دل
چو فردا دادخواهان داد خواهند
برآرم من دو صد فریاد از این دل



دلا غافل ز صبحانی چه حاصل
مطیع نفس و شیطانی چه حاصل
بود قدر تو افزون از ملائک
تو قدر خود نمیدانی چه حاصل

 

[روشنک m]

چرا دائم به خوابی ای دل ای دل
ز غم در اضطرابی ای دل ای دل
بوره کنجی نشین شکر خدا کن
که شاید کام یابی ای دل ای دل


چرا آزرده حالی ای دل ای دل
همه فکر و خیالی ای دل ای دل
بساجم خنجری دل را برآرم
بوینم تا چه حالی ای دل ای دل