برای مشاهده لینک نیاز به ثبت نام دارید؛ برای ثبت نام کلیک کنید
,
برای مشاهده لینک نیاز به ثبت نام دارید؛ برای ثبت نام کلیک کنید
، PhDسلامت دهان ودندان‌پزشکی اجتماعی، دانشکده علوم پزشکی اصفهان :آمالگام دندانی جهت بیش از ۱۵۰ سال و در ترمیم دندانهای میلیون‌ها نفر از مردم جهان به کار رفته است. در حدود ۵۰% وزنی آمالگام را جیوه (Elemental Mercury) تشکیل می‌دهد. خاصیتهای شیمیایی جیوه باعث اتصال نقره و مس می‌شود. بخشی از جیوه موجود در آمالگام دندانی در حین ترمیم یا تعویض ترمیم همچنین حین جویدن به صورت بخار جیوه در دهان آزاد از طریق ریه جذب می‌گردد.
از دیرباز در مکامل علمی استرس هایی در خصوص ایمنی ترمیم‌های آمالگام بیان بوده است؛ فرضیاتی ارایه شده است مبنی بر اینکه ارتباط زیاد مدت با غلظت‌های پایین جیوه ناشی از آمالگام دندانی منجر به ایجاد یا تشدید ضایعات تخریبی عصبی مانندALS (amyotrophic lateral sclerosis)، آلزایمر، پارکینسون و MS می‌گردد.به ویژه استرس ها به دنبال کشف رابطه جیوه موجود درماهی (Methyl Mercury) و مشکلات مغزی -عصبی از قبیل کوری، کری عقب افتادگی در جنین و نوزادان بیشتر شد (هرچند معین شده است که ترکیب جیوه در آمالگام با جیوه در ماهی‌ها مفرق است).
در حال حاضر در کشورهایی مانند سوئد نروژ مصرف از آمالگام ممنوع شده است و در کانادا آلمان پیشنهاد شده است تا میزان امکان در زنان باردار کودکان ترمیم آمالگام انجام نشود. خیلی ی از بیماران مراجعه کننده به مطب‌های دندان‌پزشکی دغدغه‌های مشابهی در خصوص آمالگام دارند بعضا با استرس از دندان‌پزشکشان در خصوص سمیت آمالگام پرسش می‌کنند. در جواب به این بیماران چه پاسخی می‌توان داد؟ شواهد علمی موجود چه می‌گویند؟
در ادامه مطلب تاریخچه بیانیه‌های صادر شده از طرف انجمن‌ها وکمیته‌های علمی در نقاط مختلف جهان را درباره ابه احتمال زیاد ل اثرات سوء آمالگام را مرور می‌کنیم:
- در سال ۱۹۹۷ FDI WHO در بیانیه مشترکی اعلام کردند «هیچ مطالعه‌ای که در مقایسه با گروه‌های کنترل، اثرات سوء سیسـتم یک ناشی از ترمیم آمالگام را نشان دهد تهم اکنون انتشار نشده است.»
- در سال ۱۹۹۸ انجمن
برای مشاهده لینک نیاز به ثبت نام دارید؛ برای ثبت نام کلیک کنید
آمریکا اولین متن مروری کامل را در خصوص ترمیم‌های آمالگام را انتشار کرد نشان داد که «بر اساس شواهد موجود تا آن زمان، آمالگام کماکان به عنوان ماده ترمیمی ایمن و تاثیر گذار شناخته می‌شود و توجیهی جهت ممنوعیت مصرف آن موجود نیست».- در سال ۲۰۰۸ کمیته‌ای علمی در اتحادیه اروپا اعلام کرد ترمیم‌های آمالگام هم برای بیماران و هم پرسنل دندان‌پزشکی ایمن است؛ کما اینکهبقیه ترمیم‌های جایگزین توصیه ی خود درجاتی از محدودیت‌های کلینیکی و نیز سمیت را دارا هستند .
- در خصوص رابطه با آلزایمر، در سال ۱۹۹۹ انجمن دندان‌پزشکی آمریکا اصرار کرد که ارتباطی بین تعداد سطوح ترمیم آمالگام آلزایمر نمی‌توان نشان داد و اینکه سطح جیوه مغزی در بیماران آلزایمری نسبت به افراد سالم فرق معنی‌داری ندارد. انجمن آلزایمر آمریکا در بیانیهٔ به روز رسانی شده (۲۰۱۶) بیان می‌کند که «با توجه به برترین شواهد موجود، ارتباطی بین پرکردگی‌های فلزی دندانی آلزایمر وجود ندارد».
- در خصوص رابطه با لوپوس، انجمن لوپوس امریکا ذکر می‌کند «در حال حاضر شواهد علمیی موجود نیست که نشان دهد ترمیم‌های آمالگام به صورت علت شروع کننده (trigger) برای ضایعات لوپوس عمل کنند».
- در رابطه با مریضی MS انجمن ملی MS طی بیانیه‌ای اعلام کرده است «شواهد علمی جهت ارتباط ساختن شروع یا تشدید مریضی MS و ترمیم‌های جیوه‌دار موجود نیست. آلودگی بالا با فلزات سنگین مانند جیوه، سرب یا منگنز شاید صدمات مغزی به همراه داشته باشد که علایمی چون ضعف ولرزش مانند MS ایجاد نماید ولی مکانیسم صدمات عصبی در MS کاملا مفرق است».
- بعضا استرس های جدی در خصوص مصرف از آمالگام در ترمیم دندانهای کودکان بیان می‌شود. مطالعات گوناگونی نیز مختص کودکان صورت گرفته است؛ در دو تحقيق جداگانه پنج ساله در سال ۲۰۰۶ انجمن پزشکی و سازمان بهداشت محیط آمریکا اثرات جیوه آزاد شده از آمالگام دندانی بر سیسـتم اعصاب محیطی مرکزی کلیه‌ها را نقد کرده نشان دادند که فرق معنی‌داری در اثرات نوروسایکولوژیک در کودکانی که دندان‌هایشان بوسیله آمالگام یا کامپوزیت ترمیم شده است، وجود ندارد. همين طور موسسه ملی بررسی ها دهان سر و صورت (NIDCR) آمریکا در مطالعاتی در آمریکا اروپا نشان داد که درکودکان ۷-۵ ساله‌ای که دارای ترمیم‌های آمالگام هستند هیچ شواهدی از اثرات سوء مانند کاهش هوش، حافظه، قدرت تمرکز یا موارد کلیوی دیده نشده است.
- اخیرا FDA ترکیبات آمالگام (هم بخش پودر هم جیوه) را از نظر ایمنی جزء تجهیزات پزشکی در تیپ ∏ طبقه بندی کرده است؛ به مفهوم در همان گروهی که دیگر ترکیبات ترمیمی از عبارت کامپوزیت طلا قرار گرفته‌اند. همين طور این انجمن میزان ارتباط با جیوه ناشی از ترمیم‌ها را در افراد مختلف به طور متوسط ۵-۱میکروگرم در روز و سطح استاندارد قابل تحمل ایمن جهت بدن را ۹/۴ میکروگرم در روز گزارش کرده است.
- از سویی اخیرا بحث‌هایی در خصوص حساسیت عصبی کلیوی بیشتر گاهي افراد با زمینه‌های ژنتیکی ویِژگزینشه به ترمیم‌های آمالگامی بیان شده است؛ لیکن این مباحث در میزان فرضیه بوده و نیاز به مطالعات بیشتری دارند.
پس در نهایت به نظر می‌رسد بهتریـن شواهد موجود هنوز نتوانسته است عوارض سوء سیستم یک جهت آمالگام را اثبات نماید هنوز آمالگام می‌تواند به عنوان ماده ترمیم ایمن، مستحکم و با صرفه اقتصادی بیان باشد.
منابع:
FDA. About Dental Amalgam Fillings:U S Food and Drug Administration Home Page
ADA. Dental Amalgam: What Others Say. Updated April 2016.
New science challenges old notion that mercury dental amalgam is safe. Biometals (2014
