هیچ برده یا مزدوری برای کار در تخت جمشید مورد استفاده قرار نگرفته اند. تمامی افراد از معماران و ناظران و سرکارگران گرفته تا کارگران ساده همگی در مقابل کار خود حقوق دریافت میکرده اند. کشف گل نوشته های عیلامی در گوشه شمال شرقی صفه که بخشی از باروی تخت جمشید بوده است، توانست پاسخ بسیاری از سوالات در باره سازندگان و نحوه استخدام و میزان حقوق و دستمزد و بسیاری مطالب دیگر را روشن سازد.
ابتدا تصور میشد این گل نوشتهها که حدود ۳۰هزار عدد هستند، حاوی اطلاعاتی از سیاستها و مجهولات زندگی حکام و پادشاهان، یا متونی ادبی و علمی باشند؛ اما با مطالعه و ترجمه آنها مشخص شد که آنها شامل رسیدهای پرداخت، صورت حسابها و میزان دستمزدها و گزارشات مالی و حسابداری هستند.براساس همین گل نوشتهها بود که مشخص شد هیچ برده یا مزدوری برای کار در تخت جمشید مورد استفاده قرار نگرفته است. تمامی افراد از معماران و ناظران و سرکارگران گرفته تا کارگران ساده همگی در مقابل کار خود حقوق دریافت میکردهاند.
مدیر ارشد امور مالی تخت جمشید به نام «باراد کاما» برای نظارت بر کار ساخت و ساز و امور مربوط به کارکنان به صورت دائمی در محل حضور داشته و خود شخصا بر تمام مصالح و کالاهای وارداتی و ضبط و ثبت امور مالی رسیدگی میکرده است. جالب است بدانیم که در میان سرکارگران و ناظران زنانی بودهاند که تعداد زیادی کارگر تحت ریاست و نظارتشان کار میکردند.
مساله مهمی که در مورد کار زنان در دوره هخامنشی وجود داشته و مشابه آن در سایر تمدنها و حکومتهای همزمان و حتی بعد از آنان و شاید حتی در عصر حاضر هم وجود نداشته باشد، این است که زنان حقوقی بیشتر از مردان دریافت میکردند و حتی در دوره بارداری و پس از آن از مرخصی و جیره و حقوق بیشتر برخوردار بودند.
براساس این گل نوشتهها مشخص شده است که در دوران داریوش کبیر نه تنها کارمندان دولتی و غیردولتی از جیره و مواجب برخوردار بودند؛ بلکه مسافران، روحانیون، خدایان، پرستشگاهها و اماکن مقدس، کوهها، رودها، جنگلها و پردیسها و حتی مراسم آیینی و مذهبی از جیره و مواجب خاص خود برخوردار بودهاند.
باید پذیرفت که وجود امنیت و آرامش در سراسر قلمرو پادشاهی و همچنین وجود رفاه و امنیت شغلی و اجتماعی از مهمترین علل به وجود آمدن آثار بدیع و شگفتآور در این دوره بوده است. این متخصصان و کارشناسان و کارگران بدون نگرانی و فارغ از هرگونه آشفتگی فکری درباره زندگی خود و خانواده هایشان با تمام علاقه خود را صرف کار در مکانی کردهاند که شاید صدها کیلومتر از محل اصلی زندگیشان فاصله داشته است.
آبشخور:
ابتدا تصور میشد این گل نوشتهها که حدود ۳۰هزار عدد هستند، حاوی اطلاعاتی از سیاستها و مجهولات زندگی حکام و پادشاهان، یا متونی ادبی و علمی باشند؛ اما با مطالعه و ترجمه آنها مشخص شد که آنها شامل رسیدهای پرداخت، صورت حسابها و میزان دستمزدها و گزارشات مالی و حسابداری هستند.براساس همین گل نوشتهها بود که مشخص شد هیچ برده یا مزدوری برای کار در تخت جمشید مورد استفاده قرار نگرفته است. تمامی افراد از معماران و ناظران و سرکارگران گرفته تا کارگران ساده همگی در مقابل کار خود حقوق دریافت میکردهاند.
مدیر ارشد امور مالی تخت جمشید به نام «باراد کاما» برای نظارت بر کار ساخت و ساز و امور مربوط به کارکنان به صورت دائمی در محل حضور داشته و خود شخصا بر تمام مصالح و کالاهای وارداتی و ضبط و ثبت امور مالی رسیدگی میکرده است. جالب است بدانیم که در میان سرکارگران و ناظران زنانی بودهاند که تعداد زیادی کارگر تحت ریاست و نظارتشان کار میکردند.
مساله مهمی که در مورد کار زنان در دوره هخامنشی وجود داشته و مشابه آن در سایر تمدنها و حکومتهای همزمان و حتی بعد از آنان و شاید حتی در عصر حاضر هم وجود نداشته باشد، این است که زنان حقوقی بیشتر از مردان دریافت میکردند و حتی در دوره بارداری و پس از آن از مرخصی و جیره و حقوق بیشتر برخوردار بودند.
براساس این گل نوشتهها مشخص شده است که در دوران داریوش کبیر نه تنها کارمندان دولتی و غیردولتی از جیره و مواجب برخوردار بودند؛ بلکه مسافران، روحانیون، خدایان، پرستشگاهها و اماکن مقدس، کوهها، رودها، جنگلها و پردیسها و حتی مراسم آیینی و مذهبی از جیره و مواجب خاص خود برخوردار بودهاند.
باید پذیرفت که وجود امنیت و آرامش در سراسر قلمرو پادشاهی و همچنین وجود رفاه و امنیت شغلی و اجتماعی از مهمترین علل به وجود آمدن آثار بدیع و شگفتآور در این دوره بوده است. این متخصصان و کارشناسان و کارگران بدون نگرانی و فارغ از هرگونه آشفتگی فکری درباره زندگی خود و خانواده هایشان با تمام علاقه خود را صرف کار در مکانی کردهاند که شاید صدها کیلومتر از محل اصلی زندگیشان فاصله داشته است.
آبشخور: